
[Unicode]
နိုင်ငံသားများဆီက ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေကို စုဆောင်းခြင်း၊ အသုံးပြုခြင်းမပြုလုပ်ခင်မှာ လုပ်ငန်းတွေအနေနဲ့ အသိပေးခြင်းလုပ်ဆောင်ဖို့အတွက် စည်းမျဉ်းအသစ်တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ စည်းမျဉ်းအသစ်ထဲမှာ လုပ်ငန်းတွေအနေနဲ့ သုံးစွဲသူတွေရဲ့ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေမဟုတ်တာမျိုးကို အစိုးရဆီလွှဲပေးရမယ်လို့ ပါရှိပါတယ်။ နယူးဒေလီဟာ နိုင်ငံသားတွေရဲ့ဒေတာတွေကို အသိမပေးဘဲ ကောက်ယူခွင့်ရှိကြောင်းလည်း ပါနေပါတယ်။
“Personal Data Protection Bill 2019” ဆိုတဲ့စည်းမျဉ်းတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီးတော့ ကော်ပီဟာ ပေါက်ကြားလာခဲ့တာပါ။ အိန္ဒိယ၏အချုပ်အခြာအာဏာနှင့်သမာဓိရှိမှု၊ နိုင်ငံ၏လုံခြုံရေး၊ နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်များနှင့်ရင်းနှီးသောဆက်ဆံရေး၊ ပြည်သူ့စည်းမျဉ်းများအကျိုးစီးပွားအတွက်အက်ဥပဒေကိုအစိုးရမှမည်သည့်အစိုးရအေဂျင်စီကိုမှကင်းလွတ်ခွင့်ပြုသည်လို့ ပါရှိပါတယ်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုပြီးနောက် လာမည့်သီတင်းပတ်များမှာ ပါလီမန်မှာဆွေးနွေးရန် မျှော်လင့်ထားပါက ပြီးခဲ့တဲ့ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကျော်က ရေးဆွဲခဲ့တဲ့ ရွေးချယ်ထားတဲ့ဥပဒေတွေကတော့ မပြောင်းလဲဘဲကျန်ရှိမှာပါ။
အခြားအဆိုပြုထားသောစည်းမျဉ်းတစ်ခုမှာတော့ နယူးဒေလီအားပိုမိုကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်မှုအတွက် “အမည်မဖော်သော” ကိုယ်ရေးကိုယ်တာမဟုတ်သော – သို့မဟုတ် “အခြားပုဂ္ဂိုလ်ရေးမဟုတ်သော -” အချက်အလက်များကိုလွှဲပြောင်းပေးရန်မည်သည့် “ဒေတာကြီးကြပ်သူသို့မဟုတ်ဒေတာပရိုဆက်ဆာ” ကိုမဆိုခွင့်ပြုလိမ့်မည်လို့ ရေးသားထားပါတယ်။
နယူးဒေလီ၏ဥပဒေကြမ်းကို ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့မှ အတည်ပြုခဲ့ပြီးဖြစ်သော်လည်း အများပြည်သူနှင့်မျှဝေခြင်းမရှိသေးပါဘူး ဂူးဂဲလ်၊ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်၊ တွစ်တာ၊ TikTokနှင့် အချို့သောစည်းမျဉ်းဥပဒေများခက်ခဲမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော အခြားကုမ္ပဏီများအတွက် စိန်ခေါ်မှုအသစ်များကိုဖန်တီးလာနိုင်ပါတယ်။
အိန္ဒိယဟာ ဒီဥပဒေကြမ်းကို ပြီးခဲ့တဲ့၂နှစ်လောက်ကတည်းက ပြင်ဆင်ရေးဆွဲခဲ့ပြီးတော့ ဒီနှစ်တွေတစ်လျှောက်မှာ သိသိသာသာပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကတော့ တရားဝင်လူသိရှင်ကြားထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး တရားဝင်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကို မလိုက်နာနိုင်ဘူးဆိုရင်တော့
င်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကိုလိုက်နာခြင်းမရှိပါက နိုင်ငံသားများ၏ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်များကို စုဆောင်းသိုလှောင်နိုင်စွမ်းမရှိသင့်ကြောင်းကို အတိအလင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
အိန္ဒိယအစိုးရဟာ “ ကြားခံ” သို့မဟုတ်“ ဆိုရှယ်မီဒီယာ” ပလက်ဖောင်းတစ်ခုသို့မဟုတ်“ ဆိုရှယ်မီဒီယာကြားခံများ” ဆိုတာကို သဲသဲကွဲကွဲမသတ်မှတ်ရသေးပါဘူး။ နောက်ဆုံးထွက်ရှိထားတဲ့ဗားရှင်းမှာတော့ ငွေရေးကြေးရေး ဝန်ဆောင်မှု၊ အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများ၊ ရှာဖွေရေးအင်ဂျင်များ၊ အွန်လိုင်းစွယ်စုံကျမ်းများ၊ အီးမေးလ် ဝန်ဆောင်မှုများနှင့်အွန်လိုင်းသိုလှောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှုများပါဝင်နေပါတယ်။
ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်၊ တွစ်တာနှင့်“ အသုံးပြုသူနှစ် ဦး ထက်မကအကြားအပြန်အလှန်ဆက်သွယ်နိုင်သည့်အခြားလူမှုမီဒီယာကုမ္ပဏီများ”ကို တိုက်ရိုက်ရည်ညွှန်းတဲ့စည်းမျဉ်းတစ်ခုကတော့ အသုံးပြုသူတွေကို ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာကိုအတည်ပြုရန် လုပ်ဆောင်ထားပေးသင့်ကြောင်းပါရှိပါတယ်။ ဒါကတော့
blue tick လိုမျိုး၊ ဆယ်လီတွေအတွက် သက်သက်လုပ်ပေးတာမျိုးတွေကို ဆိုလိုတာလို့ ယူဆမိပါတယ်။
[Zawgyi]
ႏုိင္ငံသားမ်ားဆီက ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို စုေဆာင္းျခင္း၊ အသံုးျပဳျခင္းမျပဳလုပ္ခင္မွာ လုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႕ အသိေပးျခင္းလုပ္ေဆာင္ဖုိ႕အတြက္ စည္းမ်ဥ္းအသစ္တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ စည္းမ်ဥ္းအသစ္ထဲမွာ လုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႕ သံုးစြဲသူေတြရဲ႕ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြမဟုတ္တာမ်ိဳးကို အစိုးရဆီလႊဲေပးရမယ္လို႕ ပါရွိပါတယ္။ နယူးေဒလီဟာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ေဒတာေတြကို အသိမေပးဘဲ ေကာက္ယူခြင့္ရွိေၾကာင္းလည္း ပါေနပါတယ္။
“Personal Data Protection Bill 2019” ဆိုတဲ့စည္းမ်ဥ္းတင္ခဲ့တာျဖစ္ျပီးေတာ့ ေကာ္ပီဟာ ေပါက္ၾကားလာခဲ့တာပါ။ အိႏၵိယ၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္သမာဓိရွိမႈ၊ ႏိုင္ငံ၏လုံၿခဳံေရး၊ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားႏွင့္ရင္းႏွီးေသာဆက္ဆံေရး၊ ျပည္သူ႔စည္းမ်ဥ္းမ်ားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္အက္ဥပေဒကိုအစိုးရမွမည္သည့္အစိုးရေအဂ်င္စီကိုမွကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳသည္လို႕ ပါရွိပါတယ္။ ဥပေဒၾကမ္းအတည္ျပဳၿပီးေနာက္ လာမည့္သီတင္းပတ္မ်ားမွာ ပါလီမန္မွာေဆြးေႏြးရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါက ျပီးခဲ့တဲ့ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္က ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ေ႐ြးခ်ယ္ထားတဲ့ဥပေဒေတြကေတာ့ မေျပာင္းလဲဘဲက်န္ရွိမွာပါ။
အျခားအဆိုျပဳထားေသာစည္းမ်ဥ္းတစ္ခုမွာေတာ့ နယူးေဒလီအားပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာအုပ္ခ်ဳပ္မႈအတြက္ “အမည္မေဖာ္ေသာ” ကိုယ္ေရးကိုယ္တာမဟုတ္ေသာ – သို႔မဟုတ္ “အျခားပုဂၢိဳလ္ေရးမဟုတ္ေသာ -” အခ်က္အလက္မ်ားကိုလႊဲေျပာင္းေပးရန္မည္သည့္ “ေဒတာႀကီးၾကပ္သူသို႔မဟုတ္ေဒတာပ႐ိုဆက္ဆာ” ကိုမဆိုခြင့္ျပဳလိမ့္မည္လို႕ ေရးသားထားပါတယ္။
နယူးေဒလီ၏ဥပေဒၾကမ္းကို ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံရွိျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕မွ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အမ်ားျပည္သူႏွင့္မွ်ေဝျခင္းမရွိေသးပါဘူး ဂူးဂဲလ္၊ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္၊ တြစ္တာ၊ TikTokႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားခက္ခဲမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ အျခားကုမၸဏီမ်ားအတြက္ စိန္ေခၚမႈအသစ္မ်ားကိုဖန္တီးလာႏုိင္ပါတယ္။
အိႏၵိယဟာ ဒီဥပေဒၾကမ္းကို ျပီးခဲ့တဲ့၂ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ျပင္ဆင္ေရးဆြဲခဲ့ျပီးေတာ့ ဒီႏွစ္ေတြတစ္ေလွ်ာက္မွာ သိသိသာသာေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကေတာ့ တရား၀င္လူသိရွင္ၾကားထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီး တရား၀င္လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို မလိုက္နာႏုိင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့
င္လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားကိုလိုက္နာျခင္းမရွိပါက ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအခ်က္အလက္မ်ားကို စုေဆာင္းသိုေလွာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိသင့္ေၾကာင္းကို အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အိႏၵိယအစိုးရဟာ “ ၾကားခံ” သို႔မဟုတ္“ ဆိုရွယ္မီဒီယာ” ပလက္ေဖာင္းတစ္ခုသို႔မဟုတ္“ ဆိုရွယ္မီဒီယာၾကားခံမ်ား” ဆိုတာကို သဲသဲကြဲကြဲမသတ္မွတ္ရေသးပါဘူး။ ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိထားတဲ့ဗားရွင္းမွာေတာ့ ေငြေရးေၾကးေရး ၀န္ေဆာင္မႈ၊ အင္တာနက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးသူမ်ား၊ ရွာေဖြေရးအင္ဂ်င္မ်ား၊ အြန္လိုင္းစြယ္စုံက်မ္းမ်ား၊ အီးေမးလ္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္အြန္လိုင္းသိုေလွာင္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားပါ၀င္ေနပါတယ္။
ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္၊ တြစ္တာႏွင့္“ အသုံးျပဳသူႏွစ္ ဦး ထက္မကအၾကားအျပန္အလွန္ဆက္သြယ္ႏိုင္သည့္အျခားလူမႈမီဒီယာကုမၸဏီမ်ား”ကို တိုက္ရိုက္ရည္ညႊန္းတဲ့စည္းမ်ဥ္းတစ္ခုကေတာ့ အသံုးျပဳသူေတြကို ကိုယ္ပိုင္လကၡဏာကိုအတည္ျပဳရန္ လုပ္ေဆာင္ထားေပးသင့္ေၾကာင္းပါရွိပါတယ္။ ဒါကေတာ့
မိပါတယ္။
Ref : techcrunch